ТРАНСФОРМАЦІЯ ПРИНЦИПІВ ПОВЕДІНКОВОЇ ТА УПРАВЛІНСЬКОЇ ЕКОНОМІКИ В УМОВАХ ВІЙНИ, ЄВРОІНТЕГРАЦІЇ ТА АДАПТАЦІЇ ДО ЗМІН КЛІМАТУ

  • Олександр Шубалий Луцький національний технічний університет
Ключові слова: поведінкова економіка, управлінська економіка, сталий розвиток, євроінтеграція, трансформація, принципи

Анотація

У статті вивчено трансформацію принципів поведінкової та управлінської економіки в умовах війни, євроінтеграції та адаптації до змін клімату. Ціль статті полягає у вивченні базових принципів поведінкової економіки та управлінської економіки, а також обґрунтування додаткових принципів, на основі врахування яких доцільно будувати економічні відносити під час війни та у післявоєнний період, враховуючи необхідність прискорення євроінтеграції та дотримання положень концепції сталого розвитку. Актуальність вирішення даної наукової проблеми пояснюється недостатністю досліджень особливостей поведінки економічних суб’єктів та підходи до обґрунтування управлінських рішень в умовах війни в Україні. Методологічним інструментарієм проведення дослідження стали положення теорії поведінкової економіки та управлінської економіки. Об’єктом дослідження є поведінка економічних суб’єктів та процес прийняття управлінських рішень в умовах війни.. У статті вивчено базові або традиційні принципи поведінкової економіки та, враховуючи специфіку функціонування економіки України в умовах війни, виділено додаткові принципи (наслідування кращих, посилення контактів і прихильності або навпаки, самозбереження, згуртованості). Аналогічно в доповнення до базових виділено додаткові принципи управлінської економіки (врахування втраченої вигоди, супутніх та альтернативних доходів, пріоритетність дотримання вимог воєнної, екологічної та соціальної безпеки при обґрунтуванні доцільності реалізації проєктів на локальному, регіональному та національному рівнях, прийняття рішень в контексті дотримання глобальних і національних пріоритетів реалізації Цілей сталого розвитку ООН до 2030 року та положень Європейського зеленого курсу). Зроблено висновок, що використання виділених за підсумками дослідження базових і додаткових принципів поведінкової економіки та управлінської економіки не повинно відбуватися за шаблонними підходами, але важливо, щоб керівники нової формації українських компаній і державних інституцій ставили за основу для вибору управлінських рішень не тільки отримання максимального прибутку, а й враховували супутні вигоди та витрати.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.

Біографія автора

Олександр Шубалий, Луцький національний технічний університет

д.е.н., професор

https://orcid.org/0000-0002-9131-1896

 

 

Посилання

1. Agner, Erik (2020). A course in Behavioral Economics (3rd ed.). Bloomsbury Academic. 352 p.
2. Esther-Mirjam, Sent (2004). Behavioral Economics: How Psychology Made Its (Limited) Way Back into Economics. History of Political Economy. 36(4): 735–760. doi:10.1215/00182702-36-4-735
3. Niels, Geiger (2017). The Rise of Behavioral Economics: A Quantitative Assessment. Social Science History. 41(3): 555–583. doi:10.1017/ssh.2017.17
4. Bezgin K.S., Ushkalyov V.V. (2019). Povedinkova ekonomika: epistemichnyy povorot u traktuvanni ratsionalʹnosti [Behavioral economics: an epistemic turn in the interpretation of rationality]. Ekonomika Ukrayiny – Ukraine economy, 7-8, 3-15. [in Ukrainian].
5. Demkura T., Markovych I. (2021). Osnovni rysy ta osoblyvosti stanovlennya povedinkovoyi ta eksperymentalʹnoyi ekonomiky [Main features and peculiarities of the formation of behavioral and experimental economics]. Sotsialʹno-ekonomichni problemy i derzhava – Socio-economic problems and the state, 2, 465-473. [in Ukrainian].
6. Tanklevska N. S., Povod T. M. (2021). Povedinkova ekonomika: etymolohiya, sutnistʹ, teoriya [Behavioral economics: etymology, essence, theory]. Naukovyy visnyk Lʹotnoyi akademiyi. Seriya : Ekonomika, menetdzhment ta pravo – Scientific Bulletin of the Flight Academy. Series: Economics, management and law, 3-4, 38-45. [in Ukrainian].
7. Telnov A. S., Reshmidilova S. L. (2020). Rozvytok povedinkovoyi ekonomiky u pryynyatti ekonomichnykh rishenʹ [Development of behavioral economics in economic decision-making]. Ekonomichnyy visnyk. Seriya : Finansy, oblik, opodatkuvannya – Economic Herald. Series: Finance, accounting, taxation, 5, 160-170. [in Ukrainian].
8. Ushakova N. G., Pominova I. I. (2019). Povedinkova ekonomika v paradyhmalʹniy strukturi suchasnoyi ekonomichnoyi teoriyi [Behavioral economics in the paradigmatic structure of modern economic theory]. Biznes Inform – Business Inform, 9, 8-13. [in Ukrainian].
9. Sinytsia M. A. (2021). COVID-19 ta povedinkova ekonomika: okremi aspekty prychyn neratsionalʹnoyi povedinky pid chas pandemiyi [COVID-19 and behavioral economics: certain aspects of the causes of irrational behavior during the pandemic]. Naukovi zapysky NaUKMA. Ekonomichni nauky – Scientific notes of NaUKMA. Economic sciences, 6(1), 117-121. [in Ukrainian].
10. Lazarenko V., Gulinchuk R., Botsula O. (2021). Rolʹ povedinkovoyi ekonomiky v zabezpechenni staloho popytu na ekolohichno bezpechnu produktsiyu [The role of behavioral economics in ensuring sustainable demand for environmentally safe products]. Oblik i finansy – Accounting and finance, 4, 109-114. [in Ukrainian].
11. Buryachenko A. E., Levchenko K. M. (2019). Povedinkova ekonomika ta detsentralizatsiya byudzhetnoyi systemy [Behavioral economics and decentralization of the budget system]. Finansy Ukrayiny – Finances of Ukraine, 9, 27-42. [in Ukrainian].
12. Hudz, M. (2023). Behavioral economics in wartime: the influence of emotions on citizens' economic decisions. Economy and society, (50). Retrieved from https://doi.org/10.32782/2524-0072/2023-50-27 (accessed 29 May 2023) [in Ukrainian].
13. Vakhitov V. (2022) Lyutʹ zamistʹ strakhu. Ukrayintsi pochaly po-inshomu spryymaty viynu [Anger instead of fear. Ukrainians began to perceive the war in a different way]. Forbes.ua. 13.10.2022. Retrieved from https://forbes.ua/lifestyle/lyut-zamist-strakhu-ukraintsi-pochali-po-inshomu-spriymati-viynu-yak-tse-dopomozhe-vistoyati-poyasnyue-povedinkoviy-ekonomist-volodimir-vakhitov-13102022-8960 (accessed 29 May 2023). [in Ukrainian].
14. Sheremeta R. (2022). Yak vidchuvaty shchastya navitʹ pid chas viyny. Poyasnyuye povedinkovyy ekonomist Roman Sheremeta [How to feel happiness even during war. Behavioral economist Roman Sheremeta explains]. Forbes.ua. 17.07.2022. Retrieved from https://forbes.ua/lifestyle/shchastya-reaktsiya-na-kompleks-rechey-vidchuvati-yogo-v-umovakh-viyni-dopomagayut-stosunki-blagodiynist-ta-osobista-vidpovidalnist-yak-tse-pratsyue-poyasnyue-povedinkoviy-ekonomist-roman-sheremeta-09072022-7076 (accessed 29 May 2023). [in Ukrainian].
15. Storonyanska I. Z., Benovska L. Ya. (2022). Povedinkovi faktory u pryynyatti finansovo-ekonomichnykh rishenʹ subʺyektamy ekonomiky v umovakh nevyznachenosti [Behavioral factors in making financial and economic decisions by subjects of the economy in conditions of uncertainty]. Finansy Ukrayiny – Finances of Ukraine, 6, 112-128. [in Ukrainian].
16. Beg, M. A. (2010). Managerial Economics. Ane Books Pvt Ltd. 554 p.
17. Webster Thomas J. (2003). Managerial Economics: Theory and Practice. Emerald Group Publishing Limited, 739 p.
18. Managerial Economics: Principles and Worldwide Application: (adapted version), by Salvatore D., Srivastava R. Oxford University Press, USA; 7th edition. 2012. 720 p.
19. Pathak, Ritesh. (2020). What is Managerial Economics? Definition, Types, Nature, Principles, and Scope. Analytic Steps. Retrieved from https://www.analyticssteps.com/blogs/what-managerial-economics-definition-types-nature-principles-scope (accessed 29 May 2023).
20. Samuelson W., Marks S.G., Zagorsky J.L. (2021). Managerial economics. Wiley, Hoboken, NJ.
21. Fahrurrozi, Muh. (2021). Managerial Economics in Managerial Decision Making. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry. 12 (5): 69–77.
Опубліковано
2023-09-01
Як цитувати
Олександр Шубалий. (2023). ТРАНСФОРМАЦІЯ ПРИНЦИПІВ ПОВЕДІНКОВОЇ ТА УПРАВЛІНСЬКОЇ ЕКОНОМІКИ В УМОВАХ ВІЙНИ, ЄВРОІНТЕГРАЦІЇ ТА АДАПТАЦІЇ ДО ЗМІН КЛІМАТУ. Економічний форум, 1(3), 40-47. https://doi.org/10.36910/6775-2308-8559-2023-3-5
Розділ
ЕКОНОМІКА